Finanka wajiga (acne) waxaa keeni kara sababo kala duwan. Qaar ka mid ah sababaha ugu waaweyn waa:
- Hormoonada: Isbeddelka hormoonada, gaar ahaan marka la gaaro qaan-gaarnimada (puberty), dumarka marka caadada ay soo dhawdahay ama marka uur la leeyahay, waxay keeni karaan finanka. Hormoonada androgenka ayaa si gaar ah u kiciya qanjirrada saliidda ee maqaarka, taasoo kordhisa soosaarka saliidda (sebum).
- Bakteeriyada: Bakteeriyada loo yaqaan Propionibacterium acnes (P. acnes) waxay ku tarantaa saliidda xad-dhaafka ah iyo unugyada maqaarka ee dhinta, taasoo keenta caabuq iyo in finanku soo baxaan.
- Unugyada maqaarka ee dhinta: Unugyada maqaarka ee dhinta waxay xirxiraan daloolada maqaarka, taasoo keenta in saliidda iyo bakteeriyada ku ururaan daloolada, taasoo dhalisa fin.
- Saliidda xad-dhaafka ah (Sebum): Qanjirrada saliidda ee maqaarka waxay soo saaraan saliid (sebum) si ay u ilaaliso maqaarka inuu qalalo. Haddii saliidda la soo saaro ay aad u badan tahay, waxay xirxiri kartaa daloolada maqaarka.
- Dhiig-socodka maqaarka (Inflammation): Dhiig-socodka iyo caabuqa maqaarka ayaa ka qeyb qaadan kara sameynta finanka. Caabuqa ayaa keeni kara in daloolada maqaarka ay bararaan, taasoo dhalisa fin.
- Cunto: Qaar ka mid ah cuntooyinka waxay kordhin karaan halista finanka, gaar ahaan cuntooyinka dufanka leh, sokorta leh, iyo cuntooyinka la warshadeeyay. Inkasta oo saameyntu ay ka duwan tahay qof ilaa qof, cuntooyinka qaarkood sida caanaha iyo shukulaatada ayaa lala xiriiriyay finanka.
- Cadaadiska iyo walaaca: Cadaadiska iyo walaaca waxay saameyn karaan hormoonada jirka, taasoo kordhin karta halista finanka.
- Daawooyinka: Daawooyinka qaarkood, sida kuwa ay ku jiraan corticosteroids, testosterone, iyo lithium, waxay sababi karaan fin.
- Isticmaalka alaabta maqaarka iyo qurxinta: Alaabooyinka maqaarka iyo qurxinta ee saliidda leh waxay xirxiraan daloolada, taasoo dhalin karta fin.
- Nadaafadda: Nadiifin la’aanta maqaarka waxay kordhin kartaa halista finanka. Si kastaba ha ahaatee, dhaqidda maqaarka si xad-dhaaf ah waxay sidoo kale dhaawici kartaa maqaarka waxayna keeni kartaa fin.
- Genetics: Haddii waalidiintaada ama qoyskaaga ay leeyihiin taariikh fin, waxaa suuragal ah inaad adiguna u nugul tahay.
Haddii aad qabto fino badan ama fino dhib ku haya, waxaa wanaagsan inaad la tashato dhakhtar maqaarka (dermatologist) si loo baaro oo loo daweeyo xaaladdaada. Waxaa jira dawooyin iyo daweyn badan oo la heli karo oo kaa caawin kara xakamaynta iyo yareynta finanka.