Qas-xanuunka (abdominal pain) waxaa keeni kara sababo badan oo isugu jira caafimaadka guud, cunnooyinka, iyo xaaladaha kale ee jirka. Qaar ka mid ah sababaha ugu waaweyn ee keena qas-xanuunka waa:
- Caabuqyada iyo Infekshanka:
- Gastroenteritis: Caabuqa caloosha iyo mindhicirada oo ay sababaan bakteeriyo, fayrasyo, ama jeermisyo.
- Appendicitis: Caabuqa sanbabada (appendix) oo keeni kara xanuun daran oo dhinaca midig hoose ee caloosha.
- Urinary Tract Infection (UTI): Caabuqa kaadi-mareenka oo keeni kara xanuun caloosha hoose.
- Cudurrada Dhiigga iyo Caloosha:
- Gastritis: Caabuqa xameetida oo keeni kara xanuun iyo raaxo darro.
- Peptic Ulcers: Boogaha ku samaysma xuubka caloosha ama mindhicirada oo keeni kara xanuun iyo gubasho.
- Inflammatory Bowel Disease (IBD): Cudurrada Crohn’s Disease iyo Ulcerative Colitis oo keeni kara caabuq iyo qas-xanuun.
- Dhibaatooyinka La Xiriira Caloosha iyo Mindhicirada:
- Irritable Bowel Syndrome (IBS): Xaalad keenta calool-fuuq, shuban, qandho, iyo qas-xanuun.
- Constipation: Saxaro la’aanta oo keeni karta xanuun iyo raaxo darro.
- Cuntooyinka iyo Xasaasiyadda:
- Food Poisoning: Cunista cuntooyin wasakhaysan oo keeni kara xanuun iyo shuban.
- Food Intolerances: Xasaasiyadda cuntooyinka sida lactose intolerance ama gluten intolerance oo keeni kara xanuun iyo calool-fuuq.
- Cudurrada Qanjirka iyo Qabsinta:
- Gallstones: Dhagxaanta ka samaysma xameetida (gallbladder) oo keeni kara xanuun daran.
- Kidney Stones: Dhagxaanta kelyaha oo keeni kara xanuun daran iyo raaxo darro.
- Dhibaatooyinka Qanjirka Iyo Xubnaha Taranka:
- Menstrual Cramps (Dysmenorrhea): Xanuunka la xiriira caadada dumarka.
- Endometriosis: Xanuunka dumarka oo keena xanuun daran oo gudaha caloosha ah.
- Ovarian Cysts: Bu’dooyinka ku samaysma ugxanta oo keeni kara xanuun.
- Dhibaatooyinka Xagga Cudurrada Maskaxda iyo Walaaca:
- Stress iyo Anxiety: Cadaadiska iyo walaaca oo keeni kara xanuun caloosha iyo raaxo darro.
- Cudurrada Wadnaha iyo Sambabada:
- Heart Attack: Qaarkood waxay dareemaan xanuun caloosha ah inta lagu jiro weerarka wadnaha.
- Pneumonia iyo Pleurisy: Caabuqa sambabada iyo xuubka sambabada oo keeni kara xanuun.
Haddii aad qabto qas-xanuun joogto ah ama daran, waxaa muhiim ah inaad la tashato dhakhtar si loo baaro sababta saxda ah iyo in xal loo helo. Dhakhtarku wuxuu samayn karaa baaritaano iyo qiimeyn si loo ogaado sababta qas-xanuunkaaga iyo inuu kugula taliyo daaweynta ku habboon.